Skoðanakannanir eru ekki ósvipaðar kosningum því þær mæla afstöðu fólks á þeirri stundu sem þær eru gerðar, ekkert annað. Forspárgildi þeirra er fólgið í því að fólk breyti ekki um skoðun og kjósi eins á kjördag.
Stærsti munurinn er hins vegar sá að í skoðanakönnunum er leitað til fólks. Í kosningum þarf fólk að fara á kjörstað.
Á þessu tvennu munar „nennu“ ef svo má að orðið komast, það er að segja, fyrirhöfninni að þurfa að fara á kjörstaðinn og hugsanlega bíða þar í nokkra stund í biðröð til að kjósa.
Tengt þessu er yngri kynslóðir meta oft á tíðum lýðræðislegan rétt sinn léttar en eldri kynslóðir sem meta kosningarétt sinn sem tæki til að hafa áhrif. Þetta erfyrst og fremst spurning um hugarfar.
Forvitnilegt verður að sjá kannanir um kosningaþátttöku kjósenda í forsetakosningunum eftir aldri.
Til samanburðar má taka þjóðaratkvæðið Breta um Brexit. Samkvæmt könnunum hefur komið í ljós að yngra fólk vildi vera áfram í ESB en eldra fólk kaus að yfirgefa sambandið. Þó þetta sé staðreynd hefur lítill gaumur hefur verið gefinn að því að ungt fólk mætti síður á kjörstað en það eldra.
Samkvæmt Sky Data er aldurshlutfall þeirra sem kusu í Brexit eftirfarandi:
18-24: 35%
25-34: 58%
35-44: 72%
45-54: 75%
55-64: 81%
65+: 83%
Þetta eru sláandi niðurstöður. Spyrja má hvaði hefð gerst ef meðaltal kosningaþátttöku allra hópa hefði verið nær 80%.
Í skoðanakönnunum hefur því verið hampað að stuðningur við Clinton hafi verið mikill í yngri aldurhópum og meðal menntaðs fólks. Ég held að ástæðan fyrir tapi hennar sé sú að yngra fólkið einfaldlega ekki mætt á kjörstað.
Samkvæmt lista á vefritinu Vox yfir stuðningi fólks 18 til 30 ára við forsetafrabjóðendur kemur í þetta í ljós:
- Af afrískum uppruna: 55% styðja Clinton en 1% Trump, óákv/kjósa ekki: 28%
- Af asískum uppruna: 52% styðja Clinton en 12% Trump, óákv/kjósa ekki: 22%
- Af S-Amerískum uppruna: 43% styðja Clinton, 11% Trump, óákv/kjósa ekki: 29%
- Hvítir: 27% styðja Clinton, 27% Trump, óákv/kjósa ekki: 23%
- Allir 18-30 ára: 36% styðja Clinton, 18% Trump, óákv/kjósa ekki: 23%
Takið eftir því hversu hátt hlutfall ætlar ekki að kjósa eða er óákveðið. Líkur benda til að hinir ungu stuðningsmenn Clintons samkvæmt þessum lista hafi hreinlega ekki mætt á kjörstað. Það munaði ábyggilega um minna en þetta fyrir Clinton en sáralítið fyrir Trump.
Ég er ekkert sérstakur aðdáandi Hillary Clinton og enn síður Donald Trumps en vakti þó fram eftir til að fylgjast með úrslitunum. Rétt áður en að ég fór að sofa fannst mér að austurströndin væri ekkert sérstaklega fylgjandi Clinton eins og ég hafði haldið. Í ljós kom að Trump tók Flórída, óákveðna fylkið., það var slæmur fyrirboði. Svo vaknaði maður eftir nokkurra stunda svefn og fékk fréttirnar að Trump væri með fleiri kjörmenn og því orðinn forseti. Dapur dagur.
Mér þótti hins vegar fyndin afstaða eins vinar míns sem sagði um úrslitin:
Vonandi sér Kölski sig um hönd og segir að við þurfum að gleyma öllu sem hann hafi sagt. Það var nú bara til að fá athygli. Nú er tími til að sameina og byggja upp og það sérstaklega innan USA, segir hann. Svo mun kerfið bara éta hann.
Viðbót
Seinni part dags rakst ég á sundurliðaða útgönguspá á CNN þar sem fram koma athyglisverðar upplýsingar.
- Karlar, 48% kjörsókn, 41% kaus Clinton og 53% Trump
- Konur, 52% kjörsókn; 54% kaus Clinton, 42% Trump
Einnig fylgir aldurskipting kjósenda. Athyglisvert er að bera hana saman við aldurshlutfallið samkvæmt Sky Data hér að ofan. Hún er eins í meginatriðum.
Unga fólkið kýs ekki eins og það eldra. Tæpur fjórðungur yngra fólks nýtir kosningarétt sinn. Þetta er alþjóðlegt mein.